مشروطیت و جمهور
“”مشروطیت و جمهور””
به نام خدا و با سلام
۱۴ مرداد سال ۱۲۸۵ شمسی با فرمانی، مظفرالدین شاه مجبور به پذیرش مشارکت مردم در امر حکومت شد . فرمان مشروطیت که به قلم قوام السلطنه تحریر شد برای مشروط کردن قدرت حاکمیت ، تاسیس آزادی و حکومت قانون شکل گرفته و در همان سال ۱۲۸۵ قانون اساسی ۵۱ ماده ایی که مربوط به طرز کار مجلس شورای ملی بود به تصویب رسید.
مجلس دوره اول مشروطه جز اولین مجالس غیر اروپایی دنیا بود . مبارزات بسیار زیادی و خون های فراوانی ریخته شد تا مشارکت مردم در قالب مجلس شورای ملی هویدا گردد.
مجلس شورای ملی در یک دوره ۴۰ ساله تا رسیدن به پایان دوره پهلوی اول ، فراز و فرودهای فراوانی را تجربه کرد از به توپ بسته شدن تا انحلال تا شکل گیری مجدد و … همه از سال های سخت این مجالس بود.
اما در زمان پهلوی دوم آرام آرام انتخابات مجالس مختلف رنگ و بوی فرمایشی پیدا کرد و از مجلس پانزدهم به بعد تنها آذرخش هایی درخشان سیاسی و ملی در مجالس دیده شدند و ضعف مجالس در پهلوی دوم تا جایی پیش رفت که در حوزه های انتخابیه نمایندگان مجلس از قبل توسط دربار شناسایی شده و حاکمان محلی و منطقه ایی مکلف به خروج این افراد از صندوق های رای می شدند و نقش جمهور به حداقل ترین شکل خود می رسید و شاید خیلی بی راه نباشد که بگوییم یکی از دلایل شکل گیری انقلاب اسلامی را نقش کم رنگ مردم در تعیین سرنوشت خودشان از طریق مجلس شورای ملی به شمار بیاوریم.
پس از انقلاب اسلامی بار دیگر مجلسی پدید آمد که حاصل سالها مبارزه و شکنجه و شهادت مردان و زنان فراوانی بود که هیچگاه مجلس فرمایشی زمان پهلوی را که نمایندگان آن از قبل انتخاب شده بودند را به رسمیت نمی شناختند و این مبارزات به رهبری حضرت امام خمینی (ره) پایه گذار مجلس نوینی گردید که از دوره اول آن و در سالهای بعد قوانین بسیار مترقی و مردسالارانه ای را برای حاکمیت مردم به یادگار گذاشتند و البته در دهه گذشته این نقش والا به کمرنگی گرائید و مردم باید بعد از نقش پر رنگ استصواب شورای نگهبان و از میان معتمدین شورای نگهبان نمایندگان خود را انتخاب می کردند که البته همین منتخبین شورای نگهبان بعضا در ادوار بعد رد صلاحیت می شدند.
امروز در یکصد و چهاردهمین سالگرد فرمان مشروطیت سوال های فراوانی به ذهن می آید که پاسخ این سوال ها برخی از مسائل را شفاف تر خواهد کرد:
۱– آیا شباهت ۴۰ ساله اولین دوره مجلس شورای ملی که با دفاع مردم و مشروطه خواهان شکل گرفته بود تا مجلس ضعیف و فرمایشی پهلوی دوم با اولین دوره مجلس شورای اسلامی که با خون جوانان شکل گرفته بود تا مجلس ضعیف دوره دهم یک مقایسه غلط است ؟
۲– آیا امروز برای بازگرداندن قطار جمهور به ریل اصلی خود یعنی مشارکت مردم در امر حکومت نیاز به دخالت مقام معظم رهبری در جلوگیری از اعمال سلیقه شورای نگهبان وجود دارد؟
۳– آیا امروز مجلس یازدهم شورای اسلامی که با کمترین رای تاریخ جمهوری اسلامی مواجه است قادر خواهد بود اعتماد مردم را برای ادوار بعد بدست بیاورد ؟
۴– آیا انتخاب شدن کاندیداهای مجلس شورای اسلامی توسط شورای نگهبان و نهایتا انتخاب دست دوم مردم از میان کاندیداهای مورد تایید شورای نگهبان شائبه یادآوری مجالس فرمایشی قبل از انقلاب را نمی کند؟
بنظر می رسد اتفاقات مردم سالارانه جدیدی باید رخ دهد تا بار دیگر رضایت اکثریت جمهور را در دفاع از انقلاب اسلامی بدست بیاوریم .
حزب همت با تکیه بر سه اصل رهبری، مردم و اخلاق خود را وامدار شهدای بزرگ این آب و خاک می داند و خویش را مکلف می بیند تا با تکیه بر قانون اساسی و درون حاکمیت راه انقلاب اسلامی را در گام دوم و چهل ساله آتی هموار نماید .
سید احمد نبوی
دبیرکل حزب همت