رییس جمهور نظامی آری یا نه ؟ (۲)
قسمت دوم
به نام خدا و با سلام
در بخش نخست این مقاله، نظامی گری در کشورها را از منظر انگیزه مورد بحث قرار دادیم و دانستیم که در کشورهایی که وارد جنگ تهاجمی بوده اند، افراد نظامی اساسا برای ورود به فضای تهاجم تربیت شده و میشوند اما در کشوری همچون جمهوری اسلامی ایران، نظامیان برای دفاع از آرمان ها، اعتقادات و تمامیت ارضی کشور پرورش میبابند . پس مقایسه نظامیان در ایران با سایر کشورهای جهان از پایه قابل استناد نیست.
اما نکته قابل توجه دیگر در این میان ترتیب ورود افراد به سیاست و نهادهای نظامی است. در بررسی چهره های نظامی که فعالیت سیاسی داشته اند در دنیا به خوبی قابل رویت است که افراد از ساختار نظامی وارد فعالیت سیاسی شده اند اما سوابق بسیاری از افراد و چهره هایی که امروز در جمهوری اسلامی به عنوان چهره های نظامی شناخته میشوند، نشان میدهد که در مقاطع پیش از انقلاب اسلامی و سالهای اولیه انقلاب کنشگران سیاسی ویا فعالان سیاسی دانشجویی بوده اند که در عرصه بین المللی نقش آفرینی های سیاسی بسیار تاثیر گذاری داشته اند.
اگر بخواهیم از ادله مورد اشاره عبور کنیم و بپذیریم که افرادی که با هر انگیزه و یا هر سبقه سیاسی وارد عرضه نظامی شده اند، صرفا باید با عنوان نظامی گری شناخته شوند، مساله مهم قابل بررسی این خواهد بود که در تاریخ جهان تجربه ورود چهره های نظامی به عرصه ریاست جمهوری و یا نخست وزیری صرفا محدود به کشورهایی چون پاکستان و ترکیه است (کودتا چی ها) و یا در سایر نقاط دنیا چهره ها و فرماندهان نظامی دیگری نیز هستند که از طریق صندوق رای و با اقبال عمومی مردم وارد قدرت سیاسی و اجرایی شده اند و دستاوردهای مهمی در راستای منافع ملی کشورشان داشته اند ؟
ژنرال دوگل افسر ارتش فرانسه بود. در جنگ اول جهانی شرکت داشت و در نبرد وردون زخمی شد. در جریان جنگ جهانی دوم فرمانده نیروهای فرانسوی آزاد شد. پس از جنگ به مقام ریاست جمهوری فرانسه رسید. در چند دوره که رئیسجمهور بود فرانسه توانست از یک کشور جنگ زده به یکی از کشورهای پیشرفته جهان تبدیل شود. پایهگذاری سیاست خارجی مستقل فرانسه بعد از جنگ دوم در برابر فشار آمریکا حاصل سرسختی او بود.
ادوارد هیث نخستوزیر بریتانیا از ۱۹۷۰ تا فوریه ۱۹۷۴ و همچنین رهبر حزب محافظه کار بین سالهای ۱۹۶۵ تا ۱۹۷۵ بود. اوجنگ جهانی دوم به عنوان سرهنگ توپخانه سلطنتی خدمت کرد و چهار نشان نظامی دریافت کرد. برای اولین بار به عنوان نماینده بکسلی در ۱۹۵۰ وارد مجلس شد. در ۱۹۵۹ در دولت هارولد مکمیلان وزیر کار شد. در ۱۹۶۵ برنده انتخابات درون حزبی محافظه کاران شد.
با برنده شدن در انتخابات عمومی ۱۹۷۰ نخستوزیر شد و تا چهار سال بعد در این پست باقیماند.
در روسیه به عنوان یکی از کشورهای قدرتمند دنیا، ولادیمیر پوتین که با سابقه بسیار طولانی در حوزه نظامی-امنیتی به عنوان رئیسجمهوری پُرکار شناخته میشود، اقتصاد روسیه را از بحران شدید دهه ۱۹۹۰ به ثبات و رشد قابل توجه در قرن بیست و یکم هدایت کردهاست. در دور اول ریاست جمهوری پوتین، اقتصاد روسیه به مدت هشت سال پیاپی رشد کرد، و تولید ناخالص داخلی مورد اندازهگیری در برابری قدرت خرید ۷۲٪ رشد کرد. این چهره در نظر سنجی دی ماه ۱۳۹۸ روسیه از ۶۷% محبوبیت در بین مردم روسیه برخوردار بوده و طبق اخبار در سال ۲۰۱۵ خوانندگان نشریه تایم از بین ۱۰۰ چهره برتر این مجله آمریکایی، رئیس جمهوری روسیه را به عنوان محبوب ترین شخصیت سال انتخاب کردند.
از سوی دیگر در کشور چین نیز که از قدرتی قابل توجه در عرصه بین المللی برخوردار است و رشد اقتصادی، سیاسی و نظامی این کشور بر هیچ کس پوشیده نیست، رییس جمهور به عنوان چهره نظامی شناخته نمیشود اما شی جین پینگ سیاستمدار چینی، ریاست جمهور جمهوری خلق چین و ریاست کمیسیون مرکزی ارتش چین را بر عهده دارد و درهم تنیدگی جایگاه سیاسی و نظامی در این کشور به شدت قابل توجه است.
با همه این اوصاف و همه قیل و قال ها و فرافکنی های جناحی، امروز عبور کشور ایران از گرفتاری های موجود داخلی و چالش های بین المللی نیازمند همت، توان مدیریتی و اقتدار نفوذ ناپذیر است و هر چهره توانمندی که یارای حرکت در چارچوب آرمان های نظام و رفع فشارهای وارد به مردم شریف ایران را داشته باشد مطلوب و مقبول ملت خواهد بود.
شاید تحلیل شبکه های معاند و مقایسه کودتاگران ذاتا نظامی دیگر کشورها با جوانان مبارز سیاسی که به دلیل دفاع از کشورمان در تهاجم خارجی اجبارا لباس نظامی پوشیدند بهترین تحلیل برای عدم حضور انقلابیون مدافع نظام اسلامی برای نجات کشور از وضعیت نا مطمئن امروز باشد.
(این مطلب ادامه خواهد داشت)
سید احمد نبوی
دبیر کل حزب همت