” تعدد شوراهای عالی حکمرانی خوب یا بد ؟”

با توجه به تیتر مطلب ابتدا بیایید با شوراهای عالی کشور آشنا بشویم و بعد از مطالعه اسامی این شوراها، موضوع را باز کنیم .
۱. شورای عالی اجرای سیاست‌های اصل ۴۴
۲. شورای عالی استیناف فدراسیون فوتبال
۳. شورای عالی المپیادهای دانشجویان علوم پزشکی
۴. شورای عالی آمار
۵. شورای عالی توسعه قضایی
۶. شورای عالی تهیه کنندگان
۷. شورای عالی حوزه‌های علمیه
۸. شورای عالی خرما
۹. شورای عالی صنایع دریایی
۱۰. شورای عالی طنز
۱۱. شورای عالی قرآن
۱۲. شورای عالی قطب‌های علوم پزشکی
۱۳. شورای عالی کارشناسان رسمی دادگستری
۱۴. شورای عالی مبارزه با جرم پولشویی
۱۵. شورای عالی مشورتی گمرک
۱۶. شورای عالی موسیقی صدا و سیما
۱۷. شورای عالی نظارت و بازرسی
۱۸. شورای عالی ورزش
۱۹. شورای عالی اقتصاد
۲۰. شورای عالی انرژی اتمی
۲۱. شورای عالی پول و اعتبار
۲۲. شورای عالی اجرایی بهداشت کشور
۲۳. شورای عالی اداری
مبنای قانونی: قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی،‌اجتماعی و فرهنگی (سال ۱۳۷۹) | ریاست: رییس‌جمهور
۲۴. شورای عالی استاندارد
۲۵. شورای عالی استانداری
۲۶. شورای عالی استان‌ها
۲۷. شورای عالی اشتغال
۲۸. شورای عالی اطلاع رسانی
۲۹. شورای عالی اطلاعات و جهانگردی
۳۰. شورای عالی اقیانوس شناسی کشور
۳۱. شورای عالی الکترونیک
۳۲. شورای عالی امنیت فضای تبادل اطلاعات
۳۳. شورای عالی امنیت ملی
۳۴. شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشور
۳۵. شورای عالی انرژی
۳۶. شورای عالی انرژی اتمی
۳۷. شورای عالی انفورماتیک کشور
۳۸. شورای عالی انقلاب فرهنگی
۳۹. شورای عالی اوقاف
۴۰. شورای عالی ایرانگردی و جهانگردی
۴۱. شورای عالی آب
مبنای قانونی: قانون تشکیل وزارت جهاد کشاورزی (سال ۱۳۷۹) | ریاست: رییس‌جمهور
۴۲. شورای عالی آموزش و پرورش
۴۳. شورای عالی آموزش‌های علمی – کاربردی
۴۴. شورای عالی بانک‌ها
۴۵. شورای عالی بررسی و تعیین الگوی مصرف
۴۶. شورای عالی برنامه ریزی
۴۷. شورای عالی برنامه ریزی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
۴۸. شورای عالی بورس
۴۹. شورای عالی بهداشت
۵۰. شورای عالی بیمه
۵۱. شورای عالی پژوهش ‌های علمی کشور
۵۲. شورای عالی پشتیبانی سواد آموزی
۵۳. شورای عالی پیشگیری از تخریب و تصرف اراضی و منابع طبیعی
۵۴. شورای عالی تامین اجتماعی
۵۵. شورای عالی تصادفات
۵۶. شورای عالی توسعه صادرات غیر نفتی
۵۷. شورای عالی ثبت
۵۸. شورای عالی جوانان
۵۹. شورای عالی حج و زیارت
۶۰. شورای عالی حفاظت آثار باستانی
۶۱. شورای عالی حفاظت محیط زیست
۶۲. شورای عالی حمایت از انقلاب اسلامی مردم فلسطین
۶۳. شورای عالی دفاع و امنیت
۶۴. شورای عالی رفاه و تامین اجتماعی
۶۵. شورای عالی زیست فناوری
۶۶. شورای عالی سازمان بنادر و کشتریانی
۶۷. شورای عالی سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی
۶۸. شورای عالی سپاه
۶۹. شورای عالی ستاد مبارزه با قاچاق و مواد مخدر
۷۰. شورای عالی سرمایه گذاری
۷۱. شورای عالی سلامت کشور
۷۲. شورای عالی سلامت و شورای عالی کیفتی ایران خودرو
۷۳. شورای عالی شرکت ملی نفت ایران
۷۴. شورای عالی شرکت‌های دولتی
۷۵. شورای عالی صادرات
۷۶. شورای عالی صنایع
۷۷. شورای عالی صندوق توسعه کشاورزی ایران
۷۸. شورای عالی صنعت دریانوردی
۷۹. شورای عالی طرح‌های انقلاب
۸۰. شورای عالی عشایری
۸۱. شورای عالی عمران مرزها
۸۲. شورای عالی فرهنگ و آموزش عالی
۸۳. شورای عالی فرهنگ و هنر
۸۴. شورای عالی فضایی
۸۵. شورای عالی فولاد
۸۶. شورای عالی کار
۸۷. شورای عالی کمیته ملی المپیک
۸۸. شورای عالی گسترش و نوسازی صنایع ایران
۸۹. شورای عالی مالیاتی
۹۰. شورای عالی معادن
۹۱. شورای عالی مناطق آزاد تجاری – صنعتی
۹۲. شورای عالی نظارت بر دفتر خدمات حقوقی بین المللی
۹۳. شورای عالی نظارت و کنترل مهاجرت
۹۴. شورای عالی نقشه برداری کشور
۹۵. شورای عالی هماهنگی آموزش فنی و حرفه‌ای
۹۶. شورای عالی هماهنگی ترابری
۹۷. شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور
۹۸. شورای عالی هماهنگی صادرات خدمات فنی و مهندسی
۹۹. شورای عالی هواپیمایی کشوری
۱۰۰. شورای عالی هنر
۱۰۱. شورای عالی برنامه ریزی کشوری پیشگیری از عفونت HIV
۱۰۲. شورای عالی فناوری اطلاعات
۱۰۳. شورای عالی کمیسیون ملی آیسسکو
۱۰۴. شورای عالی میراث فرهنگی و گردشگری

اما بخشی از این شوراهای عالی بر اساس نیاز کشور و درایت امامین انقلاب شکل گرفته و بسیار لازم و حیاتی بوده است که تعداد این شوراهای عالی تنها به اندازه انگشتان یکدست است که ذیلا اشاره می شود .

شورای عالی امنیت ملی که نحوه شکل‌گیری و وظایف آن در قانون اساسی آمده است (اصل ۱۷۶)، رهبر انقلاب بنا بر بند ۷ اصل ۱۱۰ قانون اساسی که در خصوص حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه‌گانه است، می‌تواند شوراهای عالی و یا هیات‌ حل اختلاف تشکیل دهد. در دوران رهبری امام خمینی (ره) نیز شوراهایی تشکیل شد که برخی از آنان موقتی و یکی از آنان یعنی شورای عالی انقلاب فرهنگی همچنان به کار خود ادامه می‌دهد.

در تاریخ ۴۰ سال گذشته در برهه‌های مختلف و بنا بر نیاز کشور و یا بر اساس درخواست دولت‌ها، شوراهایی عالی و هیات‌هایی به دستور رهبران انقلاب تشکیل شده که به طور نمونه می‌توان به شورای عالی پشتیبانی جنگ، هیئت عالی حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه‌گانه، شورای عالی فضای مجازی و شورای عالی هماهنگی اقتصادی می باشد .

اما وجود نزدیک به یکصد شورای عالی در کشور نتیجه یک حکمرانی خوب است یا استیصال از حل مسائل و ارجاع مشکلات به نهادی جدید است ؟

برخی از وزرا در حدود سی شورای عالی عضو هستند که با یک محاسبه سر انگشتی برای جلسات ماهانه این شوراهای عالی مشخص می‌شود که وزیری که در وزارتخانه خود نتوانسته است تصمیم گیر موضوعی باشد باید در طول دوران ۴ ساله دولت ( اگر ۴ سال وزیر بماند) تنها حداکثر دوبار می‌تواند در این جلسات مهم شرکت نموده و تصمیم گیری نماید .

می دانید چقدر از اختیارات وزرا و مسئولین ارشد و خصوصا استانداران با وجود این شوراهای عالی سلب شده است ؟

یک نمونه از این استان‌ها که مورد بررسی قرار گرفته است ، استان مرکزی می باشد که برای دهها تصمیم مهمی که استاندار می‌تواند راسا برای توسعه استان خود داشته باشد باید منتظر جلسات ماهانه دوازده شورای عالی بشود .

دولت آقای رئیسی اگر می‌خواهد پسوند قوی را همیشه به همراه داشته باشد باید یکی از مهمترین ماموریت‌های خود را در حذف این شوراهای عالی که قدرت مدیریت مدیران ارشد دولتی را از آنان‌ سلب می کند بنا نهد .

بوروکراسی در این شوراها ، چاقی مفرط دولت با تشکیل دبیرخانه این شوراها و ایجاد رانت های پنهان در این شوراها از بزرگترین آسیب های کشور بوده است که با درایت دولت جدید می تواند دولتی چابک ، مدیرانی ریسک پذیر و مردمی راضی از سرعت عمل دستگاه‌ها را در پی داشته باشد .

انشاءالله

سیداحمدنبوی
دبیرکل حزب همت