احزاب مستقل دولت و مجلس پاسخگو میسازند
دکتر شهرام حسین نژاد دانشور مسئول گستره غرب و شمالغرب حزب همت :
احزاب مستقل دولت و مجلس پاسخگو میسازند
اساس هر جامعه وجود احزاب قدرتمند است ،با نگرشی به گذشته و پیشینه ملت ها میتوان دریافت در اکثر کشورها ، انتخاب و انتخابات از دیرباز وجود داشته است و اکثر جوامع به نوعی در بحث انتخاب مسئولین ارشد جامعه خود نقش بسزایی ایفا نموده اند.این انتخاب ها اکثرا مستقیما و گاها هم غیر مستقیم […]
اساس هر جامعه وجود احزاب قدرتمند است ،با نگرشی به گذشته و پیشینه ملت ها میتوان دریافت در اکثر کشورها ، انتخاب و انتخابات از دیرباز وجود داشته است و اکثر جوامع به نوعی در بحث انتخاب مسئولین ارشد جامعه خود نقش بسزایی ایفا نموده اند.این انتخاب ها اکثرا مستقیما و گاها هم غیر مستقیم بوده است.
با روند توسعه و گسترش جوامع و پیرو آن ،شکل گیری شهرها ،ایالت ها و کشورها، در حیات و ادامه رویه رو به رشد آنها ،عملا نیاز به انجام برخی مسایل و کارها از عهده همه مردم بر نیامده و نیاز به واگذاری برخی امورات اعم از مدیریت کشور و شهرها، مدیریت و اجرای برنامه های توسعه ای ، مدیریت کلان و … به برخی افراد مورد اعتماد و کار بلد احساس گردید و در همین راستا ، انتخاب مفهوم پیدا نمود و این امر در گذر زمان به شکل برگزاری انتخابات های کنونی، همچون انتخابات ریاست جمهوری، شوراهای شهر ، نمایندگان مجلس خبرگان رهبری و شورای اسلامی و … خود را نشان داد.
در حال حاضر در اکثر کشورها مردم برای انتخاب رئیس جمهوری ،شوراهای شهر ،شهرداران، نمایندگان مجلس و … از گزینه رای و انتخابات عمومی استفاده می کنند و این نوع انتخاب یکی از روشهای کاملا دموکراتیک و آزاد می باشد وحتی کشورهایی که نظام حکومتی آنها پادشاهی است نیز عملا در برخی انتخاب ها همچون نمایندگان پارلمان از گزینه انتخابات استفاده میکنند و حتی اگر این امر فرمایشی هم باشد مورد استفاده قرار میگیرد.تا به انتخاب خود مشروعیت ببخشند.
در جامعه ای که تمام مسئولیت و مدیران و … آن با رای مردم و حضور آنان در پای صندوق های رای انتخاب می شوند، گروههایی از مردم هم در قالب احزاب هر کدام با دیدگاه و تفکرات متفاوت به وجود می آیند تا بتوانند نقش موثری در انتخاب افراد مورد نظر ایفا نمایند.
در جوامع امروزی احزاب نقش اساسی در انتخابات دارند و در اصل برای مشارکت و حضور در قدرت به وجود آمده اند و این احزاب هستند که در تعیین رئیس جمهور و نخست وزیر و پارلمان و شورای شهر و شهرداران تاثیر مستقیم داشته و دارند.
البته عملکرد و تاثیرگذاری و نقش احزاب در کشورهای مختلف متفاوت است. ولی در کل اهداف و نقش های احزاب یکی بوده و همه حکومت ها برای نشان دادن وجود دموکراسی در جامعه خود بر فعالیت احزاب تاکید می کنند.
در بسیاری از کشورهای پیشرفته اروپایی دو حزب تاثیرگذار وجود دارد و همیشه قدرت در بین این دو حزب تقسیم می شود و البته بعد از تمام شدن رقابت های انتخاباتی و پیروزی هر کدام از کاندیدای دو حزب، حزب شکست خورده ضمن تبریک به کاندیدای پیروز رقابت را تبدیل به رفاقت و سازندگی و در خدمت مردم بودن می کنند.
در کشور ما نیز احزاب مختلفی با تفکرات متفاوت مجوز دارد و حتی در بعضی موارد حزب هایی بدون مجوز ظهور میکنند که فقط در زمان انتخابات شکل گرفته و استراتژی خاصی هم ندارند و بعد از انتخابات هم غروب می کنند.
اساس هر جامعه احزاب فعال هستند و احزاب در تعیین خط مشی و همچنین کنترل قدرت نقش اساسی دارند و دولت ها از احزاب حساب می برند و خود را در مقابل احزاب پاسخگو می دانند. ولی متاسفانه در ایران این موارد اصلا احساس نمیگردد و بعد از انتخابات احزاب فعالیت آنچنانی نداشته و به علت نقش ضعیف خود مطالبه گر نیستند و دوباره تا انتخابات بعدی خاموش میمانند و نمیتوانند اهداف اعضای خود و مردمی را که به این حزب اعتماد کرده و به پشتوانه آن رای داده اند را برآورده سازند. لذا متاسفانه این امر در عدم پویایی دولت ها موثر بوده و هست.
در ایران ،عملا دو جریان وجود دارد که نمی توان اسم حزب بر آن گذاشت و معمولا احزاب نیز خود را وابسته به این دو جریان میکنند .این جریان ها، جریان اطلاح طلبی و جریان اصول گرایی هستند. در بررسی رفتار انتخاباتی این دو جریان باید گفت که در عموم انتخاباتهای پس از انقلاب اسلامی حضور پررنگی داشتهاند. و در طول سالیان گذشته قدرت فی ما بین آنها تقسیم شده است و میتوان گفت تضاد اصلاحطلب ـ اصولگرا تضاد اصلی نیست و نمیتواند جامعیت شکاف سیاسی در ایران را به دقت توضیح دهد، یعنی اگر تضادی هم به نام اصلاحطلب و اصولگرا داشته باشیم این تضاد حداکثر یک تضاد فرعی است و تا زمانی که تضاد اصلی را نشناسیم نمیتوانیم فضای سیاسی کشور و بهویژه فضای انتخابات را تحلیل کنیم.
به هرحال کشور ما باید به سمت حزب گرایی پیش رفته و احزاب اداره جامعه را عهده دار گردند. ولی احزاب نباید خود را وام دار جریان خاصی کنند ،چرا که اگر دنباله رو جریانات از پیش تعیین شده باشند قطعا نخواهند توانست مستقل عمل نموده و جریان، آنها را در خود غوطه ور خواهد ساخت.احزاب در ایران باید پیرو منویات رهبر معظم انقلاب با تکیه بر اهداف خاص خود و پشتوانه ملت در جهت حل مشکلات مردم گام بردارند و استقلال داشته
باشند و با حمایت از افراد لایق و پاکدست در انتخابات ها ، بتواند ضمن مشارکت در قدرت و انتخاب افراد توانمند برای مدیریت ها، بعد از انتخاب هم بر امر مدیریت نظارت و کنترل داشته باشد و نقش نظارتی خود را ایفا نماید در این صورت است که میتواند نقش اصلی مطالبه گری خود را از دولت و مجلس در راستای اهداف نظام ایفا نماید و در صورت ضعف در عملکرد آنان ،ورود نموده و پاسخ بخواهد.